Gerçek ve tüzel kişilere ait olan, üst üste iki yıl süreyle işlenmeyen tarım arazileri, Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından sezonluk tarımsal amaçlarla kiraya verilecektir.
Bu konuda İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik yürürlüğe girmiştir.
Yönetmelik, mülkiyeti gerçek ve tüzel kişilere ait, iki yıl boyunca işlenmeyen tarım arazilerinin Bakanlık tarafından sezonluk tarımsal kullanıma kiraya verilmesine dair süreci düzenlemektedir.
İki yıl süreyle işlenmeyen tarım arazileri, arazinin vasfı değiştirilmeden ve kiracı tarafından tarımsal üretim amacıyla kullanılması şartıyla kiraya verilecektir.
Kiraya verilecek arazileri tespit etmek amacıyla il veya ilçe müdürlüklerinde bir Arazi Tespit Komisyonu kurulacaktır. Bu komisyon, il müdürlüğünde il müdür yardımcısı veya şube müdürü, ilçe müdürlüğünde ise ilçe müdürü başkanlığında toplanacaktır. Komisyon, başkan dahil olmak üzere toplam beş asil ve iki yedek üyeden oluşacaktır.
Kiralama için Arazilerin Tespiti Nasıl Yapılacak?
Arazi Tespit Komisyonu, kadastro parsel verileri, uydu görüntüleri, coğrafi bilgi sistemleri ve diğer kamu kurumlardan alınan verilerle yapılan incelemeleri temel alarak, yerinde kontroller gerçekleştirecek ve işlenmeyen tarım arazilerini tespit edecektir. Bu tespit için gereken veriler Bakanlık tarafından sağlanacaktır.
İşlenmeyen tarım arazilerinin tespitinde, mevcut yılın 1 Eylül tarihi ile bölgelere göre değişen hasat dönemleri göz önünde bulundurulacak ve en geç takip eden yılın 31 Ağustos tarihine kadar olan döneme ilişkin bilgiler değerlendirilecektir.
Komisyon kontrol süreçlerini tamamladıktan sonra, ekonomik bütünlüğü sağlayan parseller ile tarımsal üretime uygun olduğu değerlendirilen araziler belirlenecektir.
Dikili ve örtü altı tarım arazileri kiralama kapsamına alınmayacaktır. Tarım üretimi açısından ekonomik olmayacak araziler, parsel büyüklüğü ve verim durumu dikkate alınarak kiralama işlemlerine dahil edilmeyecek ve bu durum tutanak altına alınacaktır.
Eğer bir parselin bir kısmında işlenmeyen arazi tespit edilirse, bu kısımlar işlenmeyen tarım arazisi olarak değerlendirilecektir.
Kira bedeli, Komisyon tarafından belirlenen rayiç kira bedelinin altında olamayacaktır. Komisyon, kesinleşen kiralanacak tarım arazilerinin listesini, il müdürlüğü web sitesinde ve elektronik ortamda yedi gün süreyle ilan edecektir.
İlan edilen tarım arazilerini kiralamak isteyenler, tarım arazisi kiralama talep formunu eksiksiz doldurarak belirtilen süre içinde il müdürlüğüne başvuru yapmalıdır. Kiralama başvuruları, Tarım Arazileri Değerleme ve Edindirme Bilgi Sistemi üzerinden de yapılabilecektir.
Arazi kiralama öncelikle, arazinin bulunduğu yerleşim yerlerinde yaşayanlara yapılacaktır.
Kiralama öncelikli olarak, arazinin bulunduğu yerleşim yerindeki ikamet edenler, sivil toplum kuruluşları ve meslek odalarına yapılacak. Eğer bu gruptan birden fazla talep gelirse en yüksek teklifi verenle, bu gruptan talep yoksa diğer talep sahipleri arasında en yüksek teklifi verene kiralama yapılacaktır.
Kiralanan tarım arazisi, sözleşmenin imzalanmasının ardından on beş gün içinde arazi teslim tutanağı ile kiracısına verilecektir.
Bakanlıkça belirlenen kayıt sistemlerine kaydedilecek kiralanan tarım arazileri ile ilgili kiracılar tarımsal desteklerden faydalanacaktır.
Kira bedeli, arazi sahibine ödenecek. Arazi sahipleriyle irtibat kurulamazsa, kira bedelleri Bakanlık tarafından belirlenecek bir kamu bankasında üç ay vadeli hesapta değerlendirilecektir. Mülkiyeti ihtilaflı tarım arazilerinde ise, ihtilaf çözüldüğünde biriken kira geliri ve faizleri, hak sahiplerine oranlarına göre dağıtılacaktır.
Kiracı, kiralamış olduğu arazisini yönetmelik ve kira sözleşmesine aykırı bir şekilde kullanırsa, arazi sahiplerinin hakları saklı kalmak kaydıyla, takip eden yıldaki kiralamalara teklif verme hakkını kaybedecektir.
Rayiç Kira Bedelinin Belirlenmesi
Tarım arazilerinin rayiç kira bedelinin belirlenmesinde, benzer özelliklere sahip en az üç kiralanmış tarım arazisi emsal olarak kullanılacaktır.
Emsal olarak seçilecek tarım arazileri belirlenirken, akrabalar ve hissedarlar arası kiralamalar ile sosyal nedenlerle yapılan kiralamaların piyasa koşullarını temsil etme yetenekleri dikkate alınacaktır.
KAYNAK
Elif Yılmaz, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü’nden mezun olduktan sonra, bitki sağlığı ve sürdürülebilir tarım alanlarında derinlemesine bilgi sahibi olmuştur. Mezuniyetinin ardından çeşitli tarım projelerinde yer alarak bitkilerin hastalıklardan korunması, zararlıların yönetimi ve çevre dostu tarım uygulamaları konularında deneyim kazanmıştır.
