Çiftçi Kayıt Sistemi’nde (ÇKS) yer alan çiftçilere 2024 yılı için bitkisel üretim destekleri belirlendi. Bu desteklemelere ilişkin Cumhurbaşkanı Kararı, Resmi Gazete’de yayımlandı.
Buna göre, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak, verim ve kaliteyi artırmak, çevre dostu yaklaşımları teşvik etmek amacıyla çiftçilere çeşitli destekler sunulacak.
Arpa, aspir, buğday, çavdar, tritikale, kuru fasulye ve yulaf için dekar başına 185 lira destek verilecek. Bu miktarın 123 lirası mazot, 62 lirası ise gübre desteğidir. Çeltik üreticilerine 362 lira, dane mısır, fındık, kuru soğan, patates, yaş çay ve zeytin için ise 138 lira destek ödenecek. Mercimek ve nohutta bu toplam 158 lira olur. Kütlü pamuk için 472 lira, soya için 267 lira, yağlık ayçiçeği ve kolza için 206 lira, yem bitkileri için 165 lira ve diğer ürünler için 138 lira destek sağlanacak. Nadas uygulamaları için 50 lira mazot desteği de verilecek.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından yetkilendirilmiş toprak analiz laboratuvarlarında, her 50 dekar arazide bir analiz için 50 lira destek ödemesi yapılacak.
Organik Tarım Destekleri
Arıcılık Kayıt Sistemi ve Organik Tarım Bilgi Sistemi’nde kayıtlı organik kovan sahiplerine, organik arıcılık için kovan başına 50 ile 270 lira arasında destek verilecek. İyi tarım uygulamaları destekleri de dekar başına 50 ile 400 lira arasında değişiklik gösterecek. Küçük aile işletmelerine ise dekarda 200 lira destek sağlanacak.
Fındık üreticilerine de alan bazlı gelir desteği olarak dekara 170 lira, katı organik-organomineral gübre desteği olarak da dekara 40 lira ödenecek. Geleneksel zeytin bahçelerinin rehabilitasyonu için de dekara 200 lira destek verilecektir.
Havza Destekleri
Belirlenen havzalarda yetiştirilen ürünler için destekler de belirlendi. Bu kapsamda, kilogram başına buğdaya 175 kuruş, arpa, çavdar, nohut, tritikale ve yulafa 75 kuruş, dane mısıra 10 kuruş, aspire 70 kuruş, çeltiğe 30 kuruş, dane zeytine 20 kuruş, kolzaya (kanola) 110 kuruş, kuru fasulye ve mercimeğe 100 kuruş, kütlü pamuğa 160 kuruş, soyaya 80 kuruş, yağlık ayçiçeğine 225 kuruş, yaş çaya 200 kuruş ve zeytinyağına 100 kuruş destek ödenecek.
Su kısıtlı bölgelerde mercimek ve nohut ekeren çiftçilere ilave yüzde 50 destek verilecek. Damlama sulama sistemine sahip alanlarda dane mısır destekleme ödemesi yapılmayacak.
Destekleme Hakkında Bilgi
Bu desteklerden yararlanabilecekler arasında ÇKS’de kayıtlı olan gerçek ve tüzel kişiler yer alacak. Kamu kurum ve kuruluşları desteklemeye dahil değildir. Yurt içinde sertifikalandırılan fidanlar ile ÇKS’ye kayıtlı arazilerde 2024 üretim yılında meyve bahçesi tesis eden çiftçilere, dekarda standart fidanlar için 400 lira, sertifikalı fidanlar için 1000 lira, sertifikalı çilek fidesi için ise 1000 lira destek sağlanacak. Yurt içinde 19 üründe sertifikalı tohum üretim desteği olarak kilogram başına 8 kuruş ile 4 lira arasında destek verilecek.
Sertifikalı aşılı fidan başına 0,5 lira, aşısız fidan başına ise 0,25 lira destek ödenecek. Ayrıca, doğal polinasyon amacıyla örtüaltı kaydı bulunan üreticilere bombus arısı kullanımları için koloni başına 100 lira destek verilecek.
Kimyasal ilaç kullanımını azaltma hedefiyle, bitkisel üretimde biyolojik ve biyoteknik mücadele destekleri de uygulanacak; örtüaltı için 2.550 lira, açık alanda ise 870 lira destek verilecek.
Lisanslı Depolama Destekleri
Lisanslı depolarda muhafaza edilen buğday, arpa ve yulaf gibi ürünler için Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenen kira ücret tarifesinin yüzde 60’ı kadar destek verilecektir. Ayrıca, nakliyede ton başına 100 ila 300 lira ve analizde ise belirlenen analiz ücret tarifesinin yüzde 50’si kadar destek ödenecek. Çiftçilerin lisanslı depolarda muhafaza ettiği ürünler için en fazla 6 ay kira desteği uygulanacak.
ÇKS’ye kayıtlı arazilerde kaba yem üretimi amaçlı yem bitkileri ekilişi yapan çiftçilere hasat koşuluyla 180 ila 300 lira arasında destek sağlanacak. Su kısıtı yaşanan havzalarda ekilen yem bitkilerine ilave yüzde 50 destek uygulanacak. Tarımsal Üretimin Planlanması Kurulu tarafından belirlenen süt havzası olan illerde de yüzde 50 ilave destek yapılacak.
Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi’ne dahil olan işletmelere, 2023 yılı kayıtlara alınmaları halinde 1000 lira ödenecek. Bu karar, 1 Ocak 2024’ten itibaren geçerli olacak ve Tarım ve Orman Bakanı yürütme görevini üstlenecek.
Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı’nın Değerlendirmesi
Bakan Yumaklı, desteklerin çiftçilere hayırlı olmasını dilerken, “2024 yılı için vereceğimiz bu destekler, bitkisel üretim planlaması öncesinde açıklanan son destek kararımızdır. 2024-2025 üretim dönemi için planlamaya geçiş yapacağız. Çiftçiler, bundan sonra hangi ürüne ne kadar destek alacağını önceden bilecek” şeklinde konuştu. 2025 yılındaki desteklerin de ilerleyen günlerde açıklanacağını belirtti.
KAYNAK
Elif Yılmaz, Bursa Uludağ Üniversitesi Ziraat Fakültesi Bitki Koruma Bölümü’nden mezun olduktan sonra, bitki sağlığı ve sürdürülebilir tarım alanlarında derinlemesine bilgi sahibi olmuştur. Mezuniyetinin ardından çeşitli tarım projelerinde yer alarak bitkilerin hastalıklardan korunması, zararlıların yönetimi ve çevre dostu tarım uygulamaları konularında deneyim kazanmıştır.
